Oktay Ekşi: Seçimin iffeti

Onun yerini seçimin temizliğinin ve iffetinin garantisi olsun diye kurulan Yüksek Seçim Kurulu’nun kararları aldı. Ancak halka böyle gözdağı veren ve “seçimin iffetine” göz dikenlerin hiçbiri yaptıkları nedeniyle saygıyla anılmadı ve unutulmadı. İttihat ve Terakki ile Hürriyet ve İtilafçılar arasında geçen seçimde İttihatçılar hem sandık başında hem de dışında zor kullanmışlar, İtilafçıları tehdit ederek, o dönemde filozof diye bilinen Rıza Tevfik Bey dahil birçok kişiyi döverek seçimi almıştır. Artık metot değişti. 31 Mart 2024 günü tüm Türkiye’de yapılacak yerel seçimlerde oy kullanacak yaklaşık 60 milyon seçmene yönelik açık bir tehdittir. Nitekim dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü bu olaydan ders çıkarmış ve muhalefetle (DP ile) işbirliği halinde 5445 sayılı seçim yasasını çıkararak Türkiye’de “dürüst ve temiz” seçimin temelini atmıştır. DP’liler birçok seçim çevresinde sandık sonuçlarının CHP lehine değiştirildiğini iddia etmiş ve bu iddia genel kabul görmüştür. Üçüncüsü DP iktidarı devrinde, Erdoğan’ın tehdidine benzeyen tasalluttur. İlginçtir AKP dönemi gelinceye kadar “seçimin iffeti” Türkiye’de ciddi bir tartışma konusu olmazdı. Hazin değil mi?",. Bizde seçimin iffetine yönelik tasallut ilk defa yaşanmıyor: Cumhuriyet öncesinin yani 1912 yılının meşhur “sopalı seçim”i bunlardan ilk akla gelendir. Onun asıl faili merhum Adnan Menderes’tir. AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, ülkemizin karşılaştığı en büyük felaketin, yani 6 Şubat 2023 depreminin, yıldönümünde neredeyse deprem kadar vahim bir cümle kurdu. Merhum Menderes ve Cumhurbaşkanı Celal Bayar, 2 Mayıs 1954 günü yapılan genel seçimde Kırşehirlilerin, DP adaylarını değil de Cumhuriyetçi Millet Partisi Genel Başkanı Osman Bölükbaşı ile dört arkadaşını seçmesine çok kızmışlar, “Bize değil de muhalefete oy verirseniz, başınıza ne geleceğini görün” dercesine Kırşehir’i il iken ilçe statüsüne indirmişler, ilçesi Nevşehir’i il yapmışlar ve Kırşehir’i ona bağlamışlardı. Şimdi doğruca iktidar partisi ve üyeleri artık tartışılmıyor. Daha da vahimi, demokrasinin, “olmazsa olmaz”ı sayılan “seçimin iffetine” açık bir “tasallut”tur (sataşma). Cumhurbaşkanı sıfatını da taşıyan bir parti liderinin bu sözleri, muhalefetin de işaret ettiği gibi seçmenleri açıkça “Ya bize (AKP’ye) oy verirsiniz yahut da depremin getirdiği felaketin acısını çekmeye devam edersiniz” anlamına geliyordu. Depremde yakınlarını kaybeden ve geçen bir yıla rağmen hem çok basit gereksinmeleri dahi karşılanamamış olan Hataylılara hitap ederken onların adeta acılarıyla alay eder gibi“Merkezi yönetimle yerel yönetim el ele vermezse, dayanışma halinde olmazsa o şehre herhangi bir şey gelmez. Hatay’a geldi mi?Şu anda Hatay garip kaldı, mahzun kaldı” dedi. CHP ile Demokrat Parti (DP) arasında yapılan erken genel seçimdeki oy sayımı yolsuzluklarıyla ilgilidir. Birçok yazarın da ifade ettiği gibi bu sadece Hataylılara değil. Sonraki tasallutun tarihi 21 Temmuz 1946’dır.

Oktay Ekşi: Seçimin iffeti

Birçok yazarın da ifade ettiği gibi bu sadece Hataylılara değil. Daha da vahimi, demokrasinin, “olmazsa olmaz”ı sayılan “seçimin iffetine” açık bir “tasallut”tur (sataşma). Depremde yakınlarını kaybeden ve geçen bir yıla rağmen hem çok basit gereksinmeleri dahi karşılanamamış olan Hataylılara hitap ederken onların adeta acılarıyla alay eder gibi“Merkezi yönetimle yerel yönetim el ele vermezse, dayanışma halinde olmazsa o şehre herhangi bir şey gelmez. AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, ülkemizin karşılaştığı en büyük felaketin, yani 6 Şubat 2023 depreminin, yıldönümünde neredeyse deprem kadar vahim bir cümle kurdu. Bizde seçimin iffetine yönelik tasallut ilk defa yaşanmıyor: Cumhuriyet öncesinin yani 1912 yılının meşhur “sopalı seçim”i bunlardan ilk akla gelendir. İlginçtir AKP dönemi gelinceye kadar “seçimin iffeti” Türkiye’de ciddi bir tartışma konusu olmazdı. İttihat ve Terakki ile Hürriyet ve İtilafçılar arasında geçen seçimde İttihatçılar hem sandık başında hem de dışında zor kullanmışlar, İtilafçıları tehdit ederek, o dönemde filozof diye bilinen Rıza Tevfik Bey dahil birçok kişiyi döverek seçimi almıştır. DP’liler birçok seçim çevresinde sandık sonuçlarının CHP lehine değiştirildiğini iddia etmiş ve bu iddia genel kabul görmüştür. Nitekim dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü bu olaydan ders çıkarmış ve muhalefetle (DP ile) işbirliği halinde 5445 sayılı seçim yasasını çıkararak Türkiye’de “dürüst ve temiz” seçimin temelini atmıştır. 31 Mart 2024 günü tüm Türkiye’de yapılacak yerel seçimlerde oy kullanacak yaklaşık 60 milyon seçmene yönelik açık bir tehdittir. Hazin değil mi?",. CHP ile Demokrat Parti (DP) arasında yapılan erken genel seçimdeki oy sayımı yolsuzluklarıyla ilgilidir. Artık metot değişti. Sonraki tasallutun tarihi 21 Temmuz 1946’dır. Cumhurbaşkanı sıfatını da taşıyan bir parti liderinin bu sözleri, muhalefetin de işaret ettiği gibi seçmenleri açıkça “Ya bize (AKP’ye) oy verirsiniz yahut da depremin getirdiği felaketin acısını çekmeye devam edersiniz” anlamına geliyordu. Hatay’a geldi mi?Şu anda Hatay garip kaldı, mahzun kaldı” dedi. Şimdi doğruca iktidar partisi ve üyeleri artık tartışılmıyor. Onun asıl faili merhum Adnan Menderes’tir. Ancak halka böyle gözdağı veren ve “seçimin iffetine” göz dikenlerin hiçbiri yaptıkları nedeniyle saygıyla anılmadı ve unutulmadı. Üçüncüsü DP iktidarı devrinde, Erdoğan’ın tehdidine benzeyen tasalluttur. Onun yerini seçimin temizliğinin ve iffetinin garantisi olsun diye kurulan Yüksek Seçim Kurulu’nun kararları aldı. Merhum Menderes ve Cumhurbaşkanı Celal Bayar, 2 Mayıs 1954 günü yapılan genel seçimde Kırşehirlilerin, DP adaylarını değil de Cumhuriyetçi Millet Partisi Genel Başkanı Osman Bölükbaşı ile dört arkadaşını seçmesine çok kızmışlar, “Bize değil de muhalefete oy verirseniz, başınıza ne geleceğini görün” dercesine Kırşehir’i il iken ilçe statüsüne indirmişler, ilçesi Nevşehir’i il yapmışlar ve Kırşehir’i ona bağlamışlardı.